شاد بودن در شرایط سخت

به نظر شما شاد بودن در شرایط سخت شدنی است؟
یعنی می توانیم در روزهای سخت هم روحیه ی خود را حفظ کنیم و از زندگی لذت ببریم؟
بدون شادی ناراحتی و افسردگی در کمین ما است برای همین باید سعی کنیم همیشه شاد زندگی کنیم؟
شادی چیزی است که زندگی ما را شیرین و زیبا میکند؟
شما فکر می کنید که شاد بودن به صورت ژنتیکی است یا مربوط به تربیت خانوادگی می باشد؟
اصلا آیا ما می توانیم شاد زندگی کردن را یاد بگیریم؟
در این مقاله می خواهیم در مورد چگونه شادتر زندگی کردن صحبت کنیم . اینکه آیا می توانیم در شرایط سخت هم روحیه خود را حفظ کنیم؟

مقدمه

شخصی میگفت روزهای کرونایی خیلی سخت است . چگونه می توان در این روز ها شاد تر زندگی کرد؟ حتی در این روزها هم می تواند دلیلی برای شاد بودن پیدا کرد شما چگونه دلیلی برای شادی خود پیدا میکنید؟ می‌توانیم در روزهای سخت روحیه خود را حفظ کنیم و شادتر زندگی کنیم؟ اما قبل از آن باید بفهمیم که شرایط سخت چیست ؟ و چه چیزی برای ما شرایط سخت را به وجود می آورد؟

در واقع مشکلات برای همه انسانها وجود دارد . و ما در زندگی با مشکلات و چالش های زیادی روبرو هستیم. برای بعضی از افراد بیشتر مشکلات وجود دارد و برای برخی افراد کمتر.

ممکن است شما هم شنیده باشید که برخی از زندگی پرفراز و نشیبی دارند و برخی نیز زندگی آرام تری دارند . اما وقتی با آنها صحبت می کنیم و داستان زندگی آنها را می شنویم؛ متوجه می شویم که هر کدام مشکلات مخصوص خود را دارند . چیزی که شرایط را سخت تر می کند گاهی مربوط به نگرش ما انسان هاست. این که به شرایط چگونه نگاه میکنیم . در واقع چیزی که ما را نمی کشد ما را قوی تر می کند.

مقابله با مشکلات

بحران ها نشانه هایی از خود دارند. مشکلات در واقع بحران هایی را به جا می گذارند. در بعضی افراد مشکلات جسمانی به جای میگذارند مانند سردرد و بیماری ها. و در بعضی افراد به صورت روانی بحران ایجاد می‌کند مانند افسردگی و اضطراب و ناامیدی. گاهی اوقات این بحران به صورت اجتماعی است که انزوا و دوری از افراد و تنهایی را به وجود می آورد. تمام این عوامل می‌تواند در اثر بحران ها به وجود بیاید. در واقع چیزی که شرایط را سخت می کند، بستگی به نوع رفتار ما به هر مشکل دارد.

انسان ها در مقابل با مشکلات می توانند دو نوع رفتار داشته باشند: اول اینکه استقامت کنند و شرایط را درست کنند . دوم اینکه خودشان را به شرایط بسپارند و ناامیدی پیشه کنند و تسلیم بشوند.

کسی که در مقابل مشکلات ناامید است روز به روز برایش سخت‌تر می شود. اما کسی که با مشکلاتش مقابله می‌کند و آن‌ها را درست می‌کند، زندگی برایش بهتر می‌شود، فرآیند بهتری را تجربه می کند و بعد از تمام شدن مشکلات او به انسان قوی تری تبدیل می شود.

تفاوت شادکامی و شاد بودن

عموماً شادکامی درجه ای از شادی بالاتر است. شادکامی در واقع قضاوت هر فردی از مطلوب بودن زندگی است. روانشناسان شادکامی را معادل با “رضایت فرد از زندگی”می دانند. هیجانات مثبت داشته باشیم، هیجان های منفی نداشته باشیم و از زندگی لذت ببریم.

در شادکامی به سه مقوله مهم رسیدگی شده است. اولی فقدان هیجانات منفی می‌باشد، یعنی اضطراب یا ناامیدی نداشته باشیم . در این زمان میتوانیم بگوییم به سمت شادکامی حرکت میکنیم .دومی اینکه هیجانات مثبت را تجربه کنیم مانند لذت و نشاط و بخش، مهم رضایت از زندگی است . چون هیجانات ممکن است زودگذر باشند. اما رضایت از زندگی همیشه شادکامی را به دنبال دارد و پایدار است.

رابطه تاب آوری و شاد بودن

بحث مهم مفهوم تاب آوری است که اهمیت دارد. تاب آوری به ما کمک می‌کند که در این شرایط بسیار سخت بتوانیم تحمل کنیم . بدون ضربه خوردن به زندگی ادامه بدهیم تا شرایط بهتر شود. این ویژگی ایی است که شاید هر کسی آن را نداشته باشد اما دست یافتنی است و با تمرین می‌تواند آن را به دست آورد. ظرفیت خودمان را برای مقابله با شرایط سخت افزایش دهیم . برخی از افراد تاب آوری بیشتری دارند. مثلاً در شرایط کرونایی برخی از افراد حالشان خوب نیست و دچار افسردگی شده اند. می‌گویند که زندگی ما از دست رفته است و کارمان را از دست داده ایم. ما کاری برای انجام دادن نداریم. اما افرادی دیگر زندگی خود را به بهترین شکل انجام می‌دهند، ایستادگی و مقاومت بشتری دارند . سبک زندگی خود را عوض کرده‌اند و به دیگران هم کمک می کنند. این افراد تاب آوری بیشتر دارند.

و حالا اگر بخواهیم این مقوله ها را با هم تلفیق کنیم ما برای شاد تر زندگی کردن نیاز به این داریم که مهارت‌های ویژه مانند تاب آوری خود را پرورش بدهیم تا به سمت شادکامی برویم. در این مسئله باز سه مقوله مهم داریم:

در چه شرایطی می‌توانیم شادکامی را به وجود بیاوریم؟ در بعضی از افرادممکن است ژنتیکی باشد و سطح شادکامی بیشتر است. این ممکن است قابل تغییر نباشد. در تعاملات خود ممکن است دیده باشید که برخی روحیه شادتری دارند و برخی دیگر مودشان پایین است و زیاد شاد نیستند. در برخی افراد چیز های دیگر باعث شادکامی میشود. مانند خانه بزرگ تر و ماشین بهتر و تعاملات اجتماعی بالاتر که این گونه مسائل باعث شادی است. اما زیاد نمی تواند موثر باشد چون موقتی است و پایدار نیست. این گونه مسائل حدوداً ۱۰ درصد تاثیر دارد، چون افراد به صورت ذاتی خو گیری به لذت دارند. بعد از زمانی این وضعیت برایشان عادی میشود. در اصل بخش بزرگی از شادکامی را خود فرد در زندگی ایجاد میکند، در فرآیند زندگی ایجاد میشود و در واقع مشترک است با تاب آوری.

شکرگذاری و تاب آوری

در این مواقع افرادی که شکرگذاری می‌کنند و تاب آور هستند. آن ها برای هرچیزی شاکر هستند و در این افراد سطح شادکامی بالاتر است . بیشتر به سمت شادکامی می روند. و همین ویژگی ها در افراد تاب آور نیز قابل مشاهده است . این پایدارتر است از اینکه به خودمان بپردازیم و نکات مثبت زندگی خود را ببینیم. هرروز چک میکنند که چه چیز های مثبتی در زندگی است . فعالیت هایی در زندگی دارند و فعالیت های خیرخواهانه ای که دارند . میبینند که چقدر به دیگران سود رسانده اند. مانند افراد تاب آور که در زندگی تعامل زیادی دارند. سرمایه های زیادی اطراف خود دارند و در شرایط بحران سرمایه اجتماعی به آنها کمک میکند و تنها نیستند. پس ما در شرایط سخت میتوانیم مهارت های خود را بالا ببریم. و هم خودمان را برای رویارویی با مشکلات زندگی تاب آور تر کنیم.

قدردان بودن رابطه مستقیمی با رضایت دارد. اینکه فرد چه قضاوتی از وضع مطلوب زندگی دارد.  مورد دوم فعالیت های خیرخواهانه است .که ما چگونه به افراد دیگر کمک میکنیم . و عملا معنا درمانی و لوگوتراپی هم یکی از شیوه هایی که فرانکل به آنها اشاره میکند .در شرایط سخت که با در نظر گرفتن دیگران معنا را وارد زندگی کنیم . افراد تاب آور که سرمایه های زیادی افراد خود دارند. در مورد روزهای کرونایی ما چگونه میتوانیم وقتی در حباب زندگی هستیم ؛ با کمک سرمایه های اجتماعی زندگی شادتری داشته باشیم؟

زندگی هدف دار

یکی از ویژگی های افراد تاب آور هدف داشتن آنها اس، صبح را بیهوده شب نمی کنند و برای هدف خودشان تلاش می کنند. هدف داشتن می تواند به افراد کمک کند و رضایت از زندگی را در سایه این اهداف به وجود آورد. اما در این شرایط کرونایی، برخی از افراد انزوا را در پیش گرفتند . تعاملات خود را به صفر رسانده اند هر روز اخبار بد را مرور می‌کنند و منتظر این هستند که اوضاع بهتر شود. از سویی دیگر، برخی افراد تعاملات خود را ادامه میدهند، سبک زندگی خود را عوض کرده اند و به صورت بهتری کارهای خود را پیش میبرند و حتی روابط اجتماعی خود را زنده نگه داشته اند و با اقوام و خانواده اگر به صورت حضوری نمی توانند آن را انجام دهند به صورت آنلاین آن را انجام می‌دهند.

در اوایل روزهای کرونایی، بسیاری از مردم ماسک های پارچه ای تولید می کردند و بین دوستان و اقوام خود توزیع میکردند. این همان سرمایه اجتماعی است، این افراد در واقع دست روی دست نگذاشتند و خود را مشغول کاری کرده بودند و در حقیقت این افراد در حال حمایت از کادر درمان بودند. عده ای از اهالی تئاتر، در تالار رودکی جمع شدند و آنجا را مملو از چرخ های خیاطی کردند و شروع به دوختن ماسک کردند، روابط دوباره شکل گرفت و دور هم جمع شدند. تمام مفاهیم در یک ساختار ماتریسی دیگر شکل گرفت. عملاً ما با تغییر سبک زندگی میتوانیم شرایط را بهتر کنیم. با نداشتن انفعال و فعال بودن تغییر بکنیم. اگر شرایط عوض نمیشود، بایستی ما تغییر کنیم.

شادکامی پایدار

در صورت انجام عمل های خیرخواهانه شادکامی پایدارتری به وجود می آید. زمانی که کسی از ما تشکر می‌کند و سپاس میگوید؛ ما حالمان بهتر می‌شود و شاد میشویم. کارهایی انجام می‌دهیم که بتوانیم تقدیر دیگران را داشته باشیم، حالمان خوب باشد، اگر هرچه بزرگتر باشند و بیشتر در راستای اهداف عالی باشد، بیشتر به ما کمک میکنند. برخی با ارسال یک پیام خوب در یک گروه می تواند حال خیلی ها را خوب کنند و در نتیجه حال خودش هم خوب میشود.

یک روانشناس سوئدی در رابطه با لذت نیابتی میگوید : وقتی من به کسی کمک میکنم آن شخص یک لذت را تجربه میکند و من هم آرامش میگیرم. در واقع وقتی به کسی کمک میکنیم، هم او شاد می شود و حس خوبی پیدا می کند و هم خودمان.