آیا من به بلوغ روانی رسیده ام ؟

بلوغ چیست ؟

بلوغ در معنای عام، رسیدن به نشانه ­هایی است که فرد را از دوره­ ای به دوره دیگر رهنمون می­شود. زمانی که در ارتباط با بالغ­ شدن یک فرد صحبت می­کنیم میگوییم دختر یا پسر ، از یک سنی عبور میکنند و یک­سری ویژگی پیدا می­کنند . به طور عامه به این روند بالغ شدن میگوییم . ما بلوغ را در اغلب مواقع به ­سمت­ و سوی اینکه این بلوغ، بلوغ جسمی-جنسی است، میبریم. اما آن­ چیزی که ما در ارتباط با بلوغ میگوییم کمی متفاوت است. بلوغ مجموعه ­ای از نشانه هاست که شایستگی، کفایت و اهلیت یک فرد را برای ورود به دوره بعد اثبات می­کند. ما وقتی می­گوییم یک فرد بالغ شده یعنی یک نشانه هایی در فرد می­بینیم . نشانه هایی که شایستگی آن فرد را در دوره بالاتر و برتر نشان می­دهد. بالغ شدن یعنی فرد آماده است که به دوره ی جوانی ورود کند . بلوغ در ذهن ما یه دوره ی واسط و یک کاتالیزور و دوره ی میانی محسوب می­شود.

بلوغ روانی

حالا وقتی در رابطه با بلوغ روانی و رفتاری صحبت می­کنیم باید بدانیم ، بلوغ مشمول مفاهیم گسترده ­ای است. بلوغ روانی، یکی از ویژگی هایی است که می­توانیم در مورد آن حرف بزنیم. داشتن بلوغ روانی، نشانه­ هایی دارد که در کنار یکدیگر انسان را میسازند. به طور مثال تصور کنید اگر کسی بلد نباشد چگونه پول خرج کند. مهارت خرید و چانه­ زنی و معامله و مجادله و چالش در حوزه اقتصادی نداشته باشد. آیا می­توانیم بگوییم این فرد به بلوغ رفتاری رسیده است؟ ما وقتی در ارتباط با فردی صحبت می­کنیم که هنگامی که از او می­پرسیم چه غذایی می­خوری؟میگوید فرقی نمی­کند. یا درموقعیتی قرار می­گیرد و از او می­پرسیم کجای مجلس دوست داری بنشینی؟ می­گوید برای من فرقی ندارد ؛ هر کجا شما بگویید . به نظر شما این مصداق داشتن فردی دارای مختصات بلوغ روانی می­باشد؟ خیر.
پس بلوغ روانی مبتنی بر ده­ها آیتم است که یکی از آنها، مهارت گفت و گو است.

اهمیت بلوغ روانی-رفتاری

با این مثال اهمیت بلوغ روانی-رفتاری را بهتر درک میکنیم. در دورانی که درگیر بیماری همه گیر کرونا هستیم هرفرد با توجه به آموزه هایش شروع به سرگرم کردن خود کرد. در آن مقطع، بسیاری از بازی ها مثل پازل مورد توجه بود . و برای گذراندن وقت توصیه میشد . پس یکی از کار هایی که در آن دوران میکردیم تکمیل کردن پازل های هزار تکه بود. یکی از آن تحریرهایی که ما در مبحث بلوغ روانی-رفتاری در مورد آن صحبت می­کنیم؛ تمثیل این پازل های هزار تکه است. ما تصاویری داریم که وقتی که کامل می­شوند می­توانیم آنها را ببینیم . حتی اگر یک قطعه از آن کم باشد ما نمی­توانیم در ارتباط با “کامل بودن” صحبت کنیم و می­گوییم ناقص است.

بلوغ روانی-رفتاری هم همین مصداق را دارد . یعنی یک پدیده و فرآیند ، که با در کنار هم قرار گرفتن اجزا می­تواند بگوید فرد چه جایگاهی از نظر وضعیت رفتاری-روانی دارد . پس ما می­دانیم در فهم این قضیه، هیچوقت با یک آیتم در مورد فرد نمی­ گوییم بلوغ روانی دارد. نکته وحشتناک این قضیه این است که ما به اعتبار کلمه بلوغ، تمامی مفاهیم بلوغ را در کنار هم نگه می­داریم. این بزرگ­ترین آسیبی است که در ارتباط موثر و در ارتباط بین افراد و خصوصاً بین دو نفر، مصداق پیدا می­کند.

تاثیر جایگاه اجتماعی در بلوغ

آدمی را در نظر بگیرید که تحصیلات اجتماعی، جایگاه بالایی دارد یا از نظر ماهیتی اقتصادی غنی دارد. کاری که باید شما بعنوان یک رفتار شناس، روان­شناس یا روانکاو انجام دهید، این است که ببینید در چه حدی از اشتباه قرار گرفته است .و تو متحیر می مانی که چگونه ممکن است انسانی به این سطح برسد اما بدوی ترین اتفاقات در رویکرد رفتاری در او چقدر جای سوال دارد.اگر ما کسی را داریم که به زبان عامیانه، بسیار خوب سخن می­گوید یا حرف های خوبی می­زند یا موقعیت اقتصادی، تحصیلاتی یا اجتماعی خوبی دارد؛ صراحتاً به معنای شرط کافی نیست. ما در علم حقوق بحثی به نام شرط کافی و شرط لازم داریم. مثل اینکه بگوییم اگر فردی قرار است دارای مختصات موفقیت ­آمیز باشد، باید تحصیلات عالیه داشته باشد. گرفتن مدرک تحصیلی یا ورود به دانشگاه یا مدارج عالیه، شرط لازم اما ضرورتاً شرط کافی نیست.

مفهوم انتقال

درباره ی کلمه ی انتقال بحث زیادی وجود دارد . چون در بحث گفت و گو کردن (یا به عنوان یکی از مصادیق بحث بلوغ رفتاری-روانی) وقتی در ارتباط با گفتن و گوش کردن داریم صحبت می­کنیم ؛ اشراف ما به موضوع بسیار بالاست. و باید بدانیم وقتی اینجا نشسته ­ایم و این بحث را انجام می­دهیم، انتقال انجام می­شود. پس انتقال، قسمتی از فرایند است. چه بسا که افرادی را سراغ داریم و دیدیم که دا­نش غنی­ دارند ؛ اما امکان انتقال ندارد. یک مثال دیگر از انتقال می­زنیم. تصور کنید  به یک رستوران بسیار خوب زنگ می­زنیم و سفارش غذا می­دهیم. پس از تماس ما این غذا با بالاترین کیفیت در رستوران آماده می­شود. طی اتفاقات، فرآوری و طبخ می­شود یک بخش کاراست . و انتقال آن به خانه ما یک مرحله دیگر است.

نتیجه

یادمان باشد کسی که یک،دو یا حتی 5 تکه از پازلش را گذاشته باشد ؛ نمی­تواند مطمئن باشد که آدمیست که دارای حداکثر بلوغ رفتاری-روانی است.مهم­ترین برآیند و مهم­ترین سود و فایده برای هرکدام از ما، آن است  که به خودمان غره نمی­شویم. و همیشه حواسمان هست که نکاتی وجود دارد که من بلد نیستم و به این واسطه، غرور ما را بر نمی­دارد. ادعای دانستن و ادعای اعلم بودن از کلام من بیرون خواهد بود . و به سمت و سویی خواهد برد که بتوانم بیاموزم و جست و جو کنم.